W Wilczynie odbyła się konferencja prasowa, podczas której przedstawiciele samorządów z terenów Powidzkiego Parku Krajobrazowego dyskutowali o kryzysie hydrologicznym dotykającym jeziora z naszego regionu.
W spotkaniu wziął udział: Jakub Gwit, wójt gminy Powidz, Grzegorz Skowroński, wójt gminy Wilczyn, Mariusz Musiałowski, burmistrz gminy i miasta Kleczew, Mateusz Wojciechowski, wójt gminy Ostrowite oraz Krzysztof Szoszorek, burmistrz Witkowa i Dariusz Ciesielczyk, wójt gminy Jeziora Wielkie. Podczas spotkania przytoczono dane dotyczące spadku poziomu wód w jeziorach regionu. Jezioro Wilczyńskie straciło aż 6 metrów lustra wody, Jezioro Budzisławskie – niemal 4 metry, a Jezioro Niedzięgiel – 1,5 metra. Problemy te dotyczą nie tylko rekreacji i turystyki, ale również ekosystemów, które są zagrożone nieodwracalnymi zmianami. - Obserwujemy, jak nasze jeziora dosłownie znikają w oczach. To budzi niepokój zarówno mieszkańców, jak i turystów, którzy odwiedzają nasze tereny – mówił wójt Jakub Gwit.
Problemy z wodami regionu są znane od lat. Już w 2007 roku podpisano porozumienie dotyczące projektu przerzutu wód z odkrywki Jóźwin 2B do Jeziora Budzisławskiego i Wilczyńskiego. Projekt zakończył się jednak niepowodzeniem w 2017 roku. W ostatnich latach powrócono do poszukiwania rozwiązań. W 2022 roku podpisano list intencyjny pomiędzy samorządami, Wodami Polskimi, samorządem województwa wielkopolskiego oraz innymi podmiotami. Miał on na celu przywrócenie zasobów wodnych jezior poprzez zalanie zbiorników pokopalnianych i tworzenie cieków naturalnych.
Jak wynika z ostatnich informacji, Wody Polskie jak priorytetowe uznają inne zadania. Zalanie zbiorników pokopalnianych, kluczowe dla poprawy hydrologii regionu, nie zostanie zrealizowane. Pozostałe działania, takie jak budowa zastawek, zdaniem samorządowców, będą bezcelowe bez wody w jeziorach. – Wydajemy miliony na infrastrukturę turystyczną, ale jeśli w jeziorach zabraknie wody, pomosty na suchym lądzie będą jedynie ciekawostką archeologiczną za kilkaset lat – komentował wójt Grzegorz Skowroński.
– Jako Stowarzyszenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego chcemy zaproponować, że weźmiemy sprawy w swoje ręce, że to stowarzyszenie będzie nowym liderem tego projektu. Będziemy chcieli doprowadzić do zawarcia nowego listu intencyjnego, w którym podzielimy się zadaniami. Wystąpimy do tych interesariuszy partnerów listu z listopada 2022 roku o potwierdzenie, czy są nadal zainteresowani, w jakim zakresie. Na tej podstawie będziemy chcieli przystąpić do realizacji tego projektu. Mamy na uwadze też to, że są środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na duży projekt hydrologiczny dla Wielkopolski Wschodniej. Te zadania, o których wspomniałem miały być elementem tego projektu. Łącznie to jest około 120 milionów złotych na szereg różnych zadań, ale tu mówiliśmy o kosztorysie. Nie chcemy, aby te środki przepadły – wyjaśniał Gwit.
Samorządowcy zgodnie podkreślają, że problem wymaga pilnych działań na szczeblu krajowym. Bez wsparcia centralnych instytucji oraz odpowiednich inwestycji jeziora Powidzkiego Parku Krajobrazowego mogą zostać trwale zdegradowane. – Jeżeli nie zaczniemy działać teraz, możemy stracić nie tylko nasze jeziora, ale i przyszłość regionu jako atrakcji turystycznej i ekologicznej – podsumował wójt Jakub Gwit.
Samorządowcy apelują o kontynuację projektu i większe zaangażowanie instytucji odpowiedzialnych za gospodarkę wodną. W przeciwnym razie region może nieodwracalnie stracić swoje naturalne bogactwa.
