– Wielkopolska Wschodnia przechodzi transformację energetyczną. Czy w związku z tymi zmianami nasz region może liczyć na wsparcie ze strony rządu i nowo utworzonego Ministerstwa Energii? Czy resort przewiduje działania wspomagające takie regiony, w których kończy się wydobycie węgla?
– Wschodnia Wielkopolska, odchodząc od węgla brunatnego, wyznacza kierunek transformacji energetycznej. Możemy zapewnić o pełnej świadomości znaczenia tych zmian, nie tylko dla Konina, ale i całego regionu. Transformacja energetyczna wymaga ograniczenia negatywnego wpływu sektora elektroenergetycznego na środowisko i klimat, przy jednoczesnym zachowaniu stabilności i bezpieczeństwa systemu energetycznego.
Konieczne jest również uwzględnienie skutków tych zmian dla warunków społeczno-gospodarczych. Sprawiedliwa transformacja to taka, w której najważniejsi są ludzie – ich miejsca pracy, bezpieczeństwo społeczne i możliwości rozwoju. Dlatego wszelkie działania wspierające regiony transformujące swoją gospodarkę muszą uwzględniać wymiar społeczny tych zmian.
Region może liczyć na wsparcie zarówno rządu, jak i dostępnych unijnych mechanizmów finansowych, które wspierają przedsiębiorstwa, samorządy, edukację oraz tworzenie nowych miejsc pracy, umożliwiając budowę nowoczesnej i ekologicznej gospodarki.
Ministerstwo Energii będzie dbało o to, by istniejąca infrastruktura energetyczna była w pełni wykorzystana i „nie zmarnowała się”, wspomagając płynne przejście do nowych źródeł energii.
– Jak wiadomo, wiele osób widzi szansę w rozwoju regionu poprzez budowę w Koninie elektrowni jądrowej w miejscu Elektrowni Pątnów należącej do Grupy Kapitałowej ZE PAK. Cały czas toczy się dyskusja, czy tą drugą lokalizacją będzie Konin, czy może jednak Bełchatów. Jak Ministerstwo Energii zapatruje się na te kwestie, szczególnie, że podczas wizyty w Koninie w tym roku minister energii Miłosz Motyka, wówczas jako wiceszef resortu klimatu i środowiska, mówił o Koninie w kontekście elektrowni jądrowej, że „grzechem byłoby nie skorzystać z tej infrastruktury”.
– Lokalizacja Pątnów (Konin-Pątnów) jako umiejscowienie elektrowni wchodzącej w skład Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, została umieszczona w zaktualizowanym w 2020 roku „Programie polskiej energetyki jądrowej” jako jedna z lokalizacji zalecanych do budowy wielkoskalowej elektrowni jądrowej. Lokalizacja ta została wskazana z uwagi na rozwiniętą sieć przesyłową, transportową i inną infrastrukturę, dogodne położenie w centrum Polski oraz fakt, że budowa elektrowni jądrowej na tych terenach po wygaszeniu eksploatowanej elektrowni pozwoli na utrzymanie miejsc pracy. Znalazło to odzwierciedlenie w projekcie uchwały Rady Ministrów w sprawie aktualizacji wieloletniego „Programu polskiej energetyki jądrowej”, nad którym trwają dalsze prace, po zakończeniu 30-dniowych konsultacji publicznych.
Równocześnie należy podkreślić, że potencjalne lokalizacje budowy elektrowni jądrowej zawsze podlegają kompleksowej oraz szczegółowej ocenie. Wybór optymalnego miejsca budowy wymaga analizy szeregu czynników, w tym rozpoznania budowy geologicznej podłoża, gęstości zaludnienia i zagospodarowania terenu, oceny warunków meteorologicznych i hydrologicznych oraz spełnienia wymagań prawnych dotyczących ochrony środowiska. Ponadto podczas przeprowadzanej oceny należy uwzględnić czynniki technologiczne, ekonomiczne oraz społeczne. Ze względu na powyższe, na aktualnym etapie prac jest za wcześnie na definitywne wskazanie konkretnej lokalizacji.
– Podczas niedawnych centralnych obchodów Dnia Energetyka minister Miłosz Motyka podkreślał, że „Bełchatów to serce polskiej energetyki”. Jak resort energii widzi w tym układzie Konin?
– Infrastruktura w Koninie, ma ogromne znaczenie dla polskiej energetyki i trudno sobie wyobrazić by z niej nie skorzystać. Bełchatów to serce systemu, a Konin jest jego ważnym filarem. Wykorzystanie tego, co zostało zbudowane w Koninie i regionie Wschodniej Wielkopolski pozwoli na stworzenie bezpiecznego i efektywnego systemu energetycznego.
– Czy Konin i region cały czas będzie ważnym punktem na energetycznej mapie Polski i producentem energii dla całego kraju? ZE PAK cały czas jest znaczącym graczem na rynku energii.
– Konin i cały region mają realną szansę, by pozostać ważnym punktem na energetycznej mapie Polski. Kwestia drugiej lokalizacji elektrowni jądrowej pozostaje otwarta, a Konin jest jedną z rozważanych opcji. Oprócz dużych elektrowni planujemy też rozwijać SMR, czyli małe modułowe reaktory, co stwarza dodatkowe możliwości dla wielu lokalizacji i regionów.
Nie można też pomijać faktu, że w regionie wciąż realizowane są inwestycje w konwencjonalne źródła energii – choć mniej emisyjne niż te oparte na węglu. Przykładem jest budowa bloku gazowo-parowego (CCGT) przez ZE PAK na terenie dawnej Elektrowni Adamów w Turku. To dowód na to, że region nadal odgrywa istotną rolę w krajowym systemie energetycznym.
– Wielu Polaków obawia się, że za kilkanaście lat codziennością mogą być wyłączenia prądu dla gospodarstw domowych. Czy istnieje takie zagrożenie? Czy w przyszłości nie stanie się tak, że prąd będzie towarem deficytowym i bardzo drogim?
– Obniżenie cen prądu i zapewnienie stabilnych dostaw energii to priorytety Ministerstwa Energii. Aby w przyszłości prąd nie stał się deficytowy ani ekstremalnie drogi, konsekwentnie rozwijamy energetykę jądrową i odnawialną. Ceny są obecnie stabilizowane przez rządowe mechanizmy, np. mrożenie taryf w ostatnim kwartale tego roku. W przyszłym roku odejdziemy od mrożenia, ponieważ prognozy rynkowe i wskaźniki makroekonomiczne wskazują, że ceny same będą niższe niż 500 zł za MWh.
Do momentu uruchomienia elektrowni jądrowej bloki węglowe i gazowe będą funkcjonować równolegle, stabilizując system energetyczny. Polska potrzebuje czystej i taniej energii, stabilnych źródeł oraz odpowiedniego miksu energetycznego, by to zapewnić.
Dodatkowo wdrażamy pakiet antyblackoutowy oraz zwiększamy cyberbezpieczeństwo sieci, by chronić system przed zagrożeniami i zapewnić obywatelom bezpieczeństwo energetyczne. Inwestycje w nowe, tańsze źródła energii dają pewność, że prąd pozostanie dostępny w konkurencyjnej cenie.
– Posłanką z naszego regionu jest Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska. Czy oba resorty będą ze sobą ściśle współpracować i wspierać Wielkopolskę Wschodnią w kwestii OZE i transformacji energetycznej? Jak Ministerstwo Energii widzi tę współpracę?
– Dotychczasowa współpraca z Ministerstwem Klimatu układała się bardzo dobrze i nie ma wątpliwości, że tak będzie również w tym przypadku. Już dziś nasze resorty współdziałają w wielu obszarach związanych z energetyką, dlatego i w tej kwestii wspólne działania będą przebiegać sprawnie.