Portal Przegląd Koniński to wiadomości lokalne z Konina i okolic. Konin, Słupca, Koło i Turek.
Na pierwszą grupę osób uciekających z Ukrainy zespół Blues Hostelu czekał już 1 marca. Od ataku Federacji Rosyjskiej na Ukrainę nie minął nawet tydzień. Tamta grupa nie dotarła, kontakt się urwał. Jednak już dwa dni później do hostelu wprowadziły się dwie rodziny z dziećmi. W kolejnych dniach pojawiali się kolejni ludzie potrzebujący pomocy, spółdzielcy nie odmawiali nikomu. Dzisiaj zajęte są wszystkie 24 miejsca. Blues Hostel nie jest wyjątkiem. Od samego początku pomoc osobom uciekającym przed wojną nieśli wszyscy, w tym przedsiębiorstwa społeczne.
Wyzwaniem jest sposób finansowania – to zdanie jak mantra powracało w raporcie przeprowadzonym na zlecenie Stowarzyszenie Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych, którego celem była analiza możliwości przedsiębiorstw społecznych w kontekście świadczenia usług dla uchodźców z Ukrainy. Przedsiębiorstwa społeczne były gotowe pomagać, nie miały jednak wystarczających środków finansowych, żeby robić to samodzielnie.
Pomógł mechanizm zakupowy. To zaakceptowane i rekomendowane przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej narzędzie, które pozwala kupić produkty
i usługi od działających lokalnie przedsiębiorców społecznych i następnie wykorzystać je w bezpośredniej pomocy. Poza wsparciem osób uciekających z Ukrainy, rozwiązanie wdrożone przez Wielkopolski Ośrodek Ekonomii Społecznej realizuje inny, równie ważny cel – pomóc lokalnym przedsiębiorstwom społecznym, które mocno odczuły skutki pandemii.
To właśnie lokalnie działające przedsiębiorstwa zatrudniające niewielką liczbę osób były najbardziej narażone na likwidację miejsc pracy – udało się je uratować, ale, jak trafnie wskazała prezeska Spółdzielni Socjalnej Solniczka Magdalena Fabisiak, wojna w Ukrainie nie pozostaje bez wpływu na ich działalność: Sytuacja nie nastraja optymistycznie, a drastyczny wzrost cen energii, w tym gazu jest poważnym zagrożeniem dla płynności spółdzielni. Dlatego beneficjentów tego rozwiązania jest znacznie więcej niż mogłoby się wydawać.
Pomoc płynąca do naszych ukraińskich gości jest zróżnicowana, podobnie jak zróżnicowane są ich potrzeby oraz możliwości przedsiębiorstw społecznych. Spółdzielnia Socjalna Blues Hostel zapewnia dach nad głową, inni, jak spółdzielnie: Finezja, Solniczka, Przystanek 21, Tuderos czy Powrócisz Tu – wyżywienie. Osoby z niepełnosprawnościami – a również takie znalazły się a naszym subregionie – mogą liczyć na wsparcie ze strony Spółdzielni Socjalnej Sport i Rehabilitacja oraz Fundacji Podaj Dalej. Są przedsiębiorstwa gotowe zapewnić wsparcie psychologiczne (jak Fundacja Pro Nautis) i usługi dla dzieci (Spółdzielnia Socjalna Spektrum). Koniecznie trzeba również napisać kilka słów o instytucjach zaangażowanych w cały proces. Działania pomocowe tworzą bowiem sieć współpracujących ze sobą elementów – nad przebiegiem całej operacji czuwają m.in. ośrodki pomocy społecznej – jak MOPR Konin, CUS Kramsk, GOPS Gniezno, jednostki samorządu terytorialnego – na przykład Starostwo Powiatowe we Wrześni, Urząd Gminy w Sompolnie czy inne organizacje pomocowe jak OSP w Turku. To właśnie te instytucje odpowiadają za to, żeby wszystko dotarło do najbardziej potrzebujących. I żeby wszystko przebiegło zgodnie z obowiązującymi w całym kraju wytycznymi – ze wsparcia mechanizmu zakupowego mogą skorzystać wyłącznie osoby, które nie otrzymały wsparcia w ramach specustawy.
Inicjatorem przedsięwzięcia jest Wielkopolski Ośrodek Ekonomii Społecznej prowadzony przez Stowarzyszenie Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych. Zadaniem Ośrodka jest tworzenie nowych i wspieranie już istniejących przedsiębiorstw społecznych. Mechanizm zakupowy to nie pierwsza, innowacyjna inicjatywa Ośrodka skali całego kraju. – Pierwotnie wdrożyliśmy to rozwiązanie na potrzeby przeciwdziałania skutkom pandemii – mówi kierownik WOES Zbigniew Prałat. – Kupowaliśmy wtedy od przedsiębiorstw społecznych produkty i usługi, które były wykorzystywane lokalnie w celu minimalizowana gospodarczych skutków COVID-19. Uznaliśmy, że w obliczu kolejnej ekstremalnej sytuacji, jakiej przyszło nam stawić czoła, warto ten mechanizm rozszerzyć. Wśród pozytywnych rezultatów stosowania tego narzędzia wymienia budowanie zaufania pomiędzy PS i podmiotami które zajmują się bezpośrednim wsparciem, klarowny podział zadań i fakt, że pomagając potrzebujących wzmacniamy jednocześnie lokalną społeczność i lokalny rynek produktów i usług. – Zdawaliśmy sobie sprawę, że wielu uchodźców trafi – prędzej czy później – do małych miejscowości i że to małe społeczności będą musiały samodzielnie sprostać wyzwaniu. To rozwiązanie zostało zaprojektowane specjalnie dla nich. Zależało nam na tym, żeby jak najlepiej wyposażyć ich w narzędzia do pomagania. Ale pamiętać też o samych pomagających. Ufamy – to bardzo ważne słowo – że zarówno przedsiębiorcy społeczni jak i instytucje pomoce wspierające cały proces – najlepiej wiedzą, gdzie i jaka pomoc powinna zostać dostarczona.
Podobnego zdania jest Małgorzata Rychlińska z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Koninie: widzimy pozytywne działania w ramach mechanizmu zakupowego, które wykorzystane są w celu wsparcia osób opuszczających Ukrainę. Sytuacja taka wymaga dodatkowego wsparcia, jednocześnie ważne dla nas jest wspieranie rozwoju sektora ekonomii społecznej, inicjowanie działań oraz wzmocnienie roli przedsiębiorczości społecznej w Koninie. Dyrektor Centrum Usług Społecznych w Kramsku, Andżelika Łoś, podkreśla z kolei inicjatywność spółdzielni socjalnych w tym obszarze. CUS w Kramsku we współpracy Spółdzielni Socjalnej Razem do sukcesu zorganizował dla osób z Ukrainy przebywających na terenie gminy śniadanie wielkanocne oraz warsztaty integracyjne. Andżelika Łoś: to był pomysł spółdzielni, żeby zorganizować takie działanie dla wszystkich. To z jednej strony okazja do spotkania się w miłej atmosferze, z drugiej szansa na integrację i rozmowy m.in. o pracy.
Warto dodać, że rozmowy o pracy już przynoszą pierwsze efekty. Pierwsze osoby mieszkające w Blues Hostelu już znalazły zatrudnienie, podobny cel – aktywacja zawodowa uciekinierów i uciekinierek z Ukrainy – stawia przed sobą Spółdzielnia Socjalna Etat. W tym celu również może skorzystać ze środków mechanizmu zakupowego. Pozostaje nam trzymać kciuki za powodzenie wszystkich przedsięwzięć.
Mechanizm zakupowy wdrażany jest w subregionie konińskim od początku kwietnia 2022 roku. Na ten cel Wielkopolski Ośrodek Ekonomii Społecznej przeznaczył (wstępnie) ok. 200.000 złotych. Środki pochodzą z oszczędności własnych Ośrodka oraz ze wsparcia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego (IZ WRPO 2014 +).
Docelowo ze wsparcia skorzysta 20 przedsiębiorstw społecznych z Konina, Gniezna, Turku, Dąbia czy Kramska, które przygotują produkty i usługi dla blisko 1500 osób uciekających przed wojną z Ukrainy. Razem możemy więcej. I lepiej.
Więcej informacji na temat działalności Wielkopolskiego Ośrodka Ekonomii Społecznej można znaleźć na stronie internetowej: www.woes.pl [3] oraz https://www.facebook.com/spoldzielnie.org
