W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Szczegółowe informacje znajdują się w POLITYCE PRYWATNOŚCI I WYKORZYSTYWANIA PLIKÓW COOKIES. X
YOCHI

Artykuły

Przewlekłe niewyspanie zwiększa ryzyko poważnych chorób

2022-04-22 12:23:11
Przewlekłe niewyspanie zwiększa ryzyko poważnych chorób

– Jakie znaczenie dla życia człowieka ma sen? Jaki ma wpływ na odporność organizmu i szeroko rozumiane zdrowie?

– Sen jest stanem fizjologicznym odrębnym od stanu czuwania, a zarazem podstawową biologiczną potrzebą organizmu, bez której człowiek nie może prawidłowo funkcjonować. Podczas snu organizm odpoczywa i regeneruje się, więc jego brak nie pozostaje bez wpływu na sprawność i zdrowie. Prawidłowy sen wywiera istotny, pozytywny wpływ na układ immunologiczny, a jego brak lub niedostatek skutkuje obniżeniem odporności.

– Jak długo powinien spać dorosły człowiek?

– Każdy z nas potrzebuje innej ilości snu i jest to w pewien sposób uwarunkowane genetycznie. Sen człowieka składa się z dwóch rodzajów: snu bez szybkich ruchów gałek ocznych (NREM) i snu z szybkimi ruchami gałek ocznych (REM). Sen NREM i REM następują po sobie w trakcie nocy cyklicznie, a każdy cykl snu kończy się zazwyczaj krótkim wybudzeniem. W trakcie nocy, aby wypocząć człowiek potrzebuje przeważnie 4-6 cykli snu, a długość każdego cyklu mieści się w granicach 80-120 minut. W sposób prosty można więc wyliczyć, że jednej osobie, aby być wyspaną, wystarczą cztery 80-minutowe cykle snu, czyli nieco ponad 5 godzin, natomiast śpioch do „wyspania” będzie potrzebował sześciu 120-minutowych cykli, czyli 12 godzin. Genetycznie uwarunkowanego zapotrzebowania na sen nie da się oszukać. Nie można się „nauczyć” spać krócej.

– Czym grozi niedobór snu?

– Osoba niewyspana nie tylko jest zmęczona. Krótkotrwały niedobór snu skutkuje problemami z koncentracją i zapamiętywaniem, długotrwały prowadzi do zaburzeń nastroju, a nawet depresji. Obniża wydolność fizyczną, powoduje spadek odporności zwiększając ryzyko infekcji. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że „przewlekłe niewyspanie” zwiększa ryzyko rozwinięcia się chorób przewlekłych takich jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca, otyłość.

– Czy nadmierna senność (drzemki w dzień, trudność wstawania nad ranem) może być objawem jakiejś choroby?

– Nadmierna senność w ciągu dnia może być objawem przemęczenia, ale też groźnej choroby, jaką jest obturacyjny bezdech senny. Obserwuje się go najczęściej u mężczyzn w średnim wieku, zwykle otyłych, skarżących się na chrapanie i nadmierną senność w ciągu dnia. Za niebezpieczne uważa się bezdechy trwające dłużej niż 10 sekund i pojawiające się częściej niż dziesięć razy w ciągu godziny. Przerwy w oddychaniu i epizody spłyconego oddechu podczas snu, zakłócane nieregularnym chrapaniem, powodują niedotlenienie całego organizmu i jego narządów. Efekty odczuwalne są dopiero w ciągu dnia w postaci m.in.: zmęczenia, senności, rozdrażnienia, bólu głowy czy problemów z koncentracją. Z drugiej strony nadmierna senność w wieku podeszłym jest zjawiskiem dość częstym. U osób starszych preferowane jest wczesne chodzenie spać i wczesne wstawanie, skraca się długość snu nocnego, wzrasta zapotrzebowanie na drzemki w ciągu dnia.

– Jakie są główne przyczyny bezsenności?

– Bezsenność to bardzo częsty problem mogący objawiać się zarówno jako trudność w zasypianiu, jak i jako problem z utrzymaniem snu, czyli przedwczesne wybudzanie się. Prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń snu rośnie w miarę starzenia się. U osób młodych istotnymi czynnikami ryzyka bezsenności są używki oraz zaburzenia depresyjne. W przyszłości mogą do nich dołączyć inne choroby, których częstość wzrasta z wiekiem. Nakładanie się tych dwóch czynników – starzenia i zwiększonej chorobowości wzmaga problem, jakim jest nieprawidłowy sen u znacznej części populacji dorosłych.

– Jakie ryzyko niesie za sobą chrapanie?

– Chrapie czterech na pięciu mężczyzn po 40. roku życia, natomiast kobiety zaczynają chrapać zwykle po menopauzie. Nie każde chrapanie jest szkodliwe dla zdrowia, ale w wielu przypadkach chrapanie to nie tylko uciążliwe dźwięki, to również sen niedający odpoczynku, a także niebezpieczeństwo dla zdrowia chrapiącego. Niebezpieczne i zagrażające zdrowiu jest głośne, nieregularne chrapanie, zakłócane wielokrotnymi przerwami w oddychaniu lub epizodami spłyconego oddechu, będące najczęstszym objawem obturacyjnego bezdechu sennego, o którym mówiliśmy już wcześniej. Nieleczony bezdech senny może prowadzić do chorób zagrażających zdrowiu i życiu takich jak: nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca, udar mózgu, zawał serca, przewlekła obturacyjna chorób płuc (POChP) i cukrzyca typu 2. Nie każda osoba chrapiąca ma bezdech, ale każda osoba cierpiąca na obturacyjny bezdech senny chrapie.

– Na czym polega higiena snu? Czy powinniśmy spać np. przy otwartym oknie?

– Ważna jest nie tylko ilość, ale i jakość snu, dla której szczególne ważne są czynności wzmacniające mechanizmy regulujące sen, takie jak aktywność fizyczna, regularny tryb życia, unikanie drzemek w ciągu dnia. Nasza sypialnia powinna być dobrze przewietrzona, cicha, odpowiednio zaciemniona. Bardzo często powtarzającym się błędem jest spożywanie obfitych kolacji przed położeniem się spać. Każdy pacjent musi wiedzieć, że używanie kofeiny, alkoholu, nikotyny na 3-4 godziny przed zaśnięciem, będzie miało wpływ pobudzający.

– Dziękuję za rozmowę.

Przewlekłe niewyspanie zwiększa ryzyko poważnych chorób
Przewlekłe niewyspanie zwiększa ryzyko poważnych chorób

Śledź nas na