W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Szczegółowe informacje znajdują się w POLITYCE PRYWATNOŚCI I WYKORZYSTYWANIA PLIKÓW COOKIES. X
Shootersss

Artykuły

Choroby nerek a przeszczepy nerek

2023-03-08 11:51:15
Choroby nerek a przeszczepy nerek

Wśród chorób cywilizacyjnych XXI wieku, oprócz nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, chorób sercowo-naczyniowych wymienia się także przewlekłą chorobę nerek. – To choroba szczególnie podstępna, może być bowiem schorzeniem pierwotnym, jak i powikłaniem wszystkich innych chorób cywilizacyjnych. Z punktu widzenia jakości życia, zachorowalności i śmiertelności, najlepszą metodą leczenia jest transplantacja nerki. Życie po przeszczepieniu nerki najbardziej przypomina życie przed chorobą – mówi Jacek Jędro, kierownik Oddziału Chorób Nerek w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Koninie.

Według definicji przewlekła choroba nerek to postępujące i nieodwracalne, utrzymujące się powyżej trzech miesięcy uszkodzenie funkcji nerek. Występuje u około 3 mln Polaków. Do rozwoju tego schorzenia prowadzić mogą wymienione już: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby układu sercowo-naczyniowego, ale również torbielowatość nerek, kłębuszkowe zapalenia nerek, kamica nerek czy różne schorzenia autoimmunologiczne.

– W pierwszych swoich stadiach przebiegać może zupełnie bezobjawowo, nieuchwytnie, w miarę postępu pojawiać się mogą pierwsze objawy sugerujące rozwój choroby. Końcowym stadium przewlekłej choroby nerek jest tak zwana mocznica. To stan z wysokimi wartościami mocznika i kreatyniny w surowicy krwi, z zaburzeniami elektrolitowymi, z szeregiem objawów klinicznych od nudności, wymiotów, świądu skóry czy uogólnionych obrzęków obwodowych do śpiączki mocznicowej i obrzęku mózgu włącznie – mówi nefrolog Jacek Jędro. – Leczenie niewydolności nerek jest trudne, wielokierunkowe, głównym celem jest zahamowanie postępu choroby oraz, w miarę możliwości, usunięcie przyczyn odpowiedzialnych za powstanie niewydolności nerek. Z czasem funkcja nerek może zostać w tak znaczny sposób upośledzona, że celem terapii staje się przejęcie ich funkcji (dializoterapia), w ostateczności transplantacja, czyli przeszczep nerek.


Istnieją trzy metody leczenia nerkozastępczego: hemodializa, dializa otrzewnowa oraz wspomniana już transplantacja nerki. Przy wyborze metody specjaliści kierują się wskazaniami medycznymi, uwarunkowaniami socjalnymi oraz preferencjami chorego. – Każda z wymienionych metod ma swoje zalety i wady, tym niemniej z punktu widzenia jakości życia, zachorowalności i śmiertelności, najlepszą metodą jest transplantacja nerki – podkreśla Jacek Jędro. – Kwalifikacja chorego do zabiegu przeszczepienia nerki odbywać się może już w poradni nefrologicznej. Pacjent świadomy swojego schorzenia, regularnie kontrolujący się u nefrologa w odpowiednim momencie może być zakwalifikowany i zgłoszony do tzw. przeszczepu wyprzedzającego. Przeszczep zostaje wówczas przeprowadzony przed całkowitą utratą funkcji nerek, zanim pacjent zacznie być dializowany. Dotychczasowe obserwacje wskazują, że przeszczep wyprzedzający wiąże się z lepszym wskaźnikiem przyjęcia przeszczepu oraz poprawą rokowania dla pacjenta. Z Konina do takiego właśnie przeszczepu zgłoszonych zostało, i ostatecznie przeszczepionych, kilka osób.

Większość chorych przeszczepianych to jednak nadal chorzy już dializowani. Po wykonaniu niezbędnych badań kwalifikacyjnych zgłaszani są do Regionalnego Ośrodka Kwalifikacyjnego, a następnie wpisani na aktywną listę oczekujących do zabiegu.

– Przeszczepiana nerka pochodzić może zarówno od osoby żyjącej, jak i zmarłej – mówi Jacek Jędro. – W polskim prawie każda osoba zmarła może być potencjalnym dawcą tkanek lub narządów, jeśli za życia nie wyraziła sprzeciwu (tzw. zgoda domniemana). Oczekiwanie na nerkę, która spełnia kryteria doboru (zgodność grup krwi, zgodność antygenów tkankowych) może trwać nawet kilka lat. W przypadku, gdy zgodnego dawcę udaje się znaleźć w rodzinie pacjenta, przeszczep jest wykonywany niezwłocznie.

Do zabiegu przeszczepienia nerki zgłosić można każdego chorego, u którego nie występują przeciwwskazania, między innymi: czynna choroba nowotworowa, zaawansowana miażdżyca, ciężkie uszkodzenie innych narządów (zwłaszcza układu krążenia), zaawansowany wiek, nałogi prowadzące do utraty zdrowia (nadużywanie alkoholu, narkotyki). Przeciwwskazaniem jest również brak współpracy ze strony pacjenta.

– Sam zabieg przeszczepienia nerki to proces polegający na wszczepieniu funkcjonującego organu osobie dotkniętej niewydolnością nerek – mówi Jacek Jędro. – Organ ten jest pobierany od żywego lub martwego dawcy i dobierany pod kątem zgodności grupy krwi oraz tzw. podobieństwa antygenowego, dzięki któremu minimalizowane jest ryzyko odrzucenia przeszczepu przez organizm. Po przeszczepie nerki konieczne jest nieprzerwane przyjmowanie leków immunosupresyjnych, aby zapobiec odrzuceniu narządu. Bardzo ważne są również regularne kontrole w Poradni Transplantologicznej.

Ryzyko odrzucania przeszczepu nerki jest największe w pierwszych tygodniach po zabiegu. Zwykle jest ono skutecznie leczone i bardzo rzadko istnieje konieczność usunięcia nerki przeszczepionej. Przeciętnie czas prawidłowego funkcjonowania przeszczepu to 7-8 lat. – Od początku istnienia Oddziału Chorób Nerek i Stacji Dializ w Koninie do dziś zgłoszono na aktywną listę biorców i w efekcie przeszczepiono już blisko 200 osób. Życie po przeszczepieniu nerki najbardziej przypomina życie przed chorobą. Dobra czynność przeszczepionej nerki powoduje, że ustępuje wiele powikłań związanych z długotrwałą niewydolnością nerek (np. zaburzenia hormonalne, świąd skóry, niedokrwistość), nie trzeba przestrzegać uciążliwych ograniczeń w zakresie ilości przyjmowanych płynów i rodzaju pokarmów. Możliwy jest powrót do czynnej pracy zawodowej oraz wielu sportów rekreacyjnych – podkreśla nefrolog.

Choroby nerek a przeszczepy nerek
Choroby nerek a przeszczepy nerek

Śledź nas na