Czy psychologia jest istotną dziedziną naukową? Czy wsparcie psychologiczne dla różnych grup społecznych jest potrzebne? Czy wiedza z zakresu psychologii jest konieczna? – na te pytania próbuje odpowiedzieć Wyższa Szkoła Kadr Menedżerskich podczas realizacji projektu pt. Psychologia w życiu, finansowanego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W związku z rosnącą ilością problemów społecznych m.in. związanych z brakiem odpowiedniego wsparcia psychologicznego, wątpliwościami dotyczącymi skuteczności psychologii jako nauki i nieznajomością jej zastosowania, zdecydowano się na wdrożenie kilku działań, które pomogą zmienić postrzeganie psychologii jako nauki, ale też jako formy wsparcia, przez społeczeństwo. Potrzebą była również sytuacja związana z okolicznościami w jakich nasze społeczeństwo funkcjonuje, takich jak: zagrożenie wojną, skutki pandemii COVID-19, nasilenie migracji społeczeństwa, obniżenie standardu życia poprzez wysoką inflację, wzrost liczby samobójstw w różnych grupach wiekowych. Z danych statystycznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania są trzecią największą kategorią chorobową powodującą niezdolność do pracy, generującą najwyższe ogółem wydatki na świadczenia. Kolejnymi istotnymi danymi statystycznymi są te, które odnoszą się do zachowań samobójczych. Liczba osób podejmujących próbę samobójczą lub zmarłych wskutek samobójstwa wykazuje tendencję rosnącą, którą potęgują czynniki związane z sytuacją gospodarczą kraju, skutkami pandemii i niedostatecznym zapewnieniem opieki psychologicznej. Liczba prób samobójczych w Polsce jest wysoka. W 2017 r. zarejestrowano 11139 takich aktów, w 2018 r.–11167, w 2019 r.–11961, w 2020 r.–12013, w 2021 r. –13978. Oprócz czynników biologicznych mogących stanowić przyczyny tego zjawiska, można wyróżnić także czynniki psychologiczne i psychiczne oraz społeczne i demograficzne. Są to na przykład przeciążenie emocjonalne, słaba wola, osobowość neurotyczna, skłonności do załamywania się, poczucie osamotnienia, ból egzystencjonalny, kryzys psychiczny, frustracja, konflikty, stres, stany depresyjne, uzależnienie od alkoholu, substancji psychoaktywnych. Przeważającej części wymienionych czynników można przeciwdziałać poprzez profilaktykę, propagowanie psychologii jako ważnej dziedziny wspierającej życie człowieka i przez to poprawę jego komfortu, jak również poprzez działalność edukacyjną związaną ze sposobami radzenia sobie z różnymi sytuacjami losowymi wykorzystując przy tym osiągnięcia psychologii jako dyscypliny naukowej.
W związku z powyższym, w ramach projektu „Psychologia w życiu” realizowanego w latach 2023-2025 opracowano szereg działań mających na celu wsparcie społeczeństwa z zakresu wiedzy psychologicznej. Przede wszystkim była to organizacja wykładów, warsztatów i seminariów dedykowanym różnym grupom społecznym, m.in. nauczycielom, seniorom, studentom, sektorowi biznesowemu, czy pracownikom służb mundurowych. Tematyka zajęć związana była m.in. z: lękami społecznymi występującymi wśród seniorów, psychologią starzenia się, lękami przed wojną, samobójstwami, psychologią w pracy z uczniem trudnym, psychologią emocji i uczenia się, psychologią marketingu, trudnościami wieku dojrzewania, czy infoholizmem.
Kolejnym działaniem była
realizacja serii tematycznych podcastów. Na platformie YouTube (kanał KNTV24),
jak również na facebookowym profilu Wyższej Szkoły Kadr Menedżerskich, a
niedługo również na Spotify, dostępne są rozmowy z ciekawymi gośćmi związanymi
zawodowo i naukowo z psychologią, ale również z pedagogiką, pedagogiką
specjalną i socjologią. Do udziału w
nagraniach zaproszono:
dr Agatę Malechę – psycholożkę, terapeutkę i nauczyciela akademickiego, Beatę
Karwacką – psycholożkę i seksuolożkę, Ewę Joachimczak – psychoterapeutkę
psychodynamiczną, specjalistkę psychoterapii uzależnień i seksuolożkę, Iwonę
Michalak- Jędrzejczak – psycholożkę, psychoterapeutkę, założycielkę pracowni
„Empatia” w Koninie, dra hab. Pawła Trzosa – pedagoga, wykładowcę akademickiego,
Nikolę Dębowską-Gościniak – psycholożkę biznesu, Marcina Olejniczaka –
psychologa, pedagoga, socjologa, dra Łukasza Mikołajczyka – pedagoga i
dyrektora administracyjnego Uniwersytetu Kaliskiego, Agatę Tomczak – pedagożkę,
terapeutkę integracji sensorycznej, Magdalenę Juszczak – pedagożkę, socjolożkę,
wiceprezeskę Stowarzyszenia „Bo mi się chce”. Poruszono m.in. takie zagadnienia
jak: kim jest samobójca, problemy uczenia się osób zdolnych w systemie oświaty,
psychologia marketingu, psychospołeczne uwarunkowania zdrowia i choroby,
infoholizm i uzależnienie od Internetu, dylematy wychowawcze, planowanie
aktywności kluczem do sukcesu, zaburzenie osobowości typu borderline i
narcystyczne zaburzenie osobowości, wyznaczanie granic dzieciom, wyrwa
pokoleniowa, psychospołeczne konteksty uzależnień od nowych mediów, jak
rozmawiać z rodzicami, profesjonalna kariera jako forma samoaktualizacji, analiza
transakcyjna i driver’y.
Należy również wspomnieć, że Wyższa Szkoła Kadr Menedżerskich realizuje już od kilku lat jednolite studia magisterskie na kierunku psychologia, zarówno w trybie stacjonarnym, jak i niestacjonarnym, wspierając i promując przy tym psychologię jako naukę. Co roku kierunek przynosi spore zainteresowanie, można zatem uznać, że jest on istotny i warty zgłębienia. W ofercie znajdują się dwie specjalności: psychologia kliniczna i edukacji. Kadra dydaktyczna jest wysoko wyspecjalizowana, zajęcia prowadzą zarówno praktycy, jak i nauczyciele akademiccy związani z nauką.
Podsumowując, głównymi założeniami realizowanego projektu było: wykorzystanie wiedzy z zakresu psychologii w życiu codziennym, popularyzacja psychologii jako dyscypliny naukowej mającej zastosowanie w życiu codziennym, oswajanie społeczeństwa z psychologią i wsparciem psychologicznym jako elementem pomocowym w rozwiązywaniu różnych problemów indywidualnych i społecznych, przedstawienie możliwości zastosowania psychologii w różnych obszarach (w rozwoju osobistym, edukacji, biznesie, pracy zawodowej). Biorąc pod uwagę frekwencję, zaangażowanie uczestników, jak również popularność videopodcastów odzwierciedlonych w liczbie wyświetleń, można uznać, że założenia projektu zostały spełnione, a zadane na początku artykułu pytania uzyskały twierdzące odpowiedzi.