Morfologia to badanie, które obrazuje parametry zawarte w krwi. Ocenia się stan krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (leukocytów) oraz płytki krwi. Materiałem do badań laboratoryjnych jest krew żylna, najczęściej pobierana z żyły łokciowej. U niemowląt i małych dzieci mogą to być inne części ciała z lepiej widocznymi i dostępnymi żyłami. Osoba poddawana badaniu powinna być na czczo, jedząc ostatni posiłek na około 12 godzin przed pobraniem krwi. Nie wolno pić także innych płynów, niż woda. Godzina pobrania również ma znaczenie, lecz w większości przypadków są to godziny poranne. Kluczową rolę dla prawidłowości wyników będzie odgrywać przechowywanie i transport materiału biologicznego. Wszystkie błędy i nieprawidłowości, do których dojdzie na tym etapie, będą wpływać na zaburzenie ostatecznych wyników.
Od interpretacji wyników morfologii krwi zwykle rozpoczyna się ocenę stanu zdrowia pacjenta. Jest to także najczęściej zlecane badanie w ramach szeroko pojętej profilaktyki zdrowotnej.
Ocena badania krwi powinna uwzględniać zmienność biologiczną taką jak:
Dla prawidłowości interpretacji morfologii pacjent powinien poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, chorobach współistniejących oraz stylu życia, który także będzie miał ogromny wpływ na wynik badania. Czynniki, które mają realny wpływ na morfologię krwi to m.in. rodzaj diety (np. dieta wegańska), poziom aktywności fizycznej, ekspozycja na stres oraz częstotliwość stosowania używek np. palenie tytoniu, alkohol. Zatajenie tych informacji będzie skutkować nieprawidłową interpretacją badań krwi.
Morfologia krwi bada stan ilościowy i jakościowy czerwonych i białych krwinek oraz płytek krwi w odniesieniu do wskazanych norm laboratoryjnych.
Sposób odżywiania będzie miał bezpośredni wpływ na zdrowie, a tym samym na najważniejsze parametry laboratoryjne w tym morfologię krwi. Zarówno jakość pożywienia, jak i zbilansowanie diety pod względem makro i mikroskładników będzie wpływać na stan organizmu. Dla utrzymania zdrowia w dobrej kondycji warto zrezygnować z przetworzonego jedzenia, produktów typu fast-food, czy niezdrowych przekąsek. Jako miejsce zakupów wybierać sklep z naturalnymi produktami, najlepiej ekologicznego pochodzenia, co będzie gwarantować bezpieczeństwo i wysoką jakość spożywanej żywności.
Zmiany w morfologii krwi będą widoczne u osób stosujących różnego rodzaju diety roślinne. Im więcej restrykcji i ograniczeń pokarmowych, tym wpływ na skład krwi będzie większy. Dieta wegańska jest uważana za zdrową ze względu na bogactwo warzyw i owoców, które są źródłem witamin i minerałów. Problemem jednak może okazać się brak produktów pochodzenia zwierzęcego, a głównie mięsa bogatego w dobrze przyswajalne żelazo hemowe i witaminę B12. Niedobór tych składników w pożywieniu będzie prowadził do powstawania anemii, co będzie widoczne w obniżeniu parametrów czerwonokrwinkowych.